De regering-Michel legt al vier jaar lang haar besparingsbeleid op en blijft fiscale cadeaus uitdelen aan bedrijven. Jobs, jobs, jobs? Over de hele legislatuur genomen, bestaat 74,3% van het aantal gecreëerde banen uit onzekere (deeltijdse of tijdelijke) contracten. In maart daalde het aantal uitkeringsgerechtigde voltijdse werklozen in Brussel met 29% op jaarbasis, maar het aantal werkzoekenden dat geen uitkering meer ontvang nam toe met 59%. Het afgelopen jaar steeg het aantal uitkeringsaanvragen bij het OCMW met 49%. Dat is de realiteit achter de daling van de werkloosheidscijfers: een stortvloed van onzekere contracten en uitsluiting van werklozen. Dit beleid is erop gericht de concurrentie tussen werknemers op te drijven om de neerwaartse druk op de lonen te versterken.

Ongekende onderfinanciering

In de jaren 1980 besteedde België 4,5% van zijn BBP aan infrastructuur. In 2012 was dit nog 1,7%. Dit gebrek aan investeringen is verantwoordelijk voor de recente problemen met onder meer tunnels en trottoirs in Brussel. Deze drastische besparingsdrift is niet beperkt tot de federale en gewestelijke overheden. Sinds 2012 zijn de publieke investeringen van de Belgische gemeenten gedaald van 4 naar 3 miljard euro per jaar. Dat is een daling van bijna 30%, wat verschillende sociale tekorten nog erger maakt. Snijden in de werkgelegenheid in de publieke sector (onder meer door niet-vervangen van alle personeelsleden die met pensioen gaan) heeft niet alleen gevolgen voor de werknemers die hun taken niet langer naar behoren kunnen uitvoeren, maar ook voor de hele bevolking. De kwaliteit van de openbare diensten gaat er immers op achteruit.

Beloftes van kortere werkweek niet geconcretiseerd

In oktober 2016 lanceerde de Brusselse Minister van Tewerkstelling, Didier Gosuin (Défi), een project om de vierdaagse werkweek in te voeren bij net.brussels. Hij stelde dat dit 400 tot 500 extra banen zou opleveren. Vandaag, twee jaar later, wachten we nog steeds. In het najaar van 2017 legt de burgemeester van Sint-Joost, Emir Kir (PS), uit dat ook hij een dergelijke maatregel wilde nemen: een arbeidsweek van vier dagen, maar vijf dagen betaald. Dat zou in januari 2018 concreet worden en voorgesteld worden aan het gemeentepersoneel. Nu geldt de maatregel enkel en alleen voor 55-plussers en er is nog niets concreets. Het is vooral de PS die, in de concurrentie met de PVDA om de gunst van kiezers, opnieuw de eis van de vierdaagse werkweek opneemt. Het is echter duidelijk dat de PS, net als de andere traditionele partijen, enorm aarzelt met de daadwerkelijke uitvoering ervan, en al helemaal niet bereid is om de maatregel op grotere schaal door te voeren (bijvoorbeeld voor al het gemeentepersoneel).

Voor een 30-urenweek met behoud van loon en bijkomende aanwervingen

In Sint-Gillis is het werkloosheidscijfer hoog: 27%, d.w.z. 6.300 werkzoekenden die een uitkering ontvangen, de geschrapte werklozen niet meegerekend. De PS van Charles Piqué, die ondanks haar absolute meerderheid heeft besloten samen met rechts te besturen, weigert de gemeentelijke werkgelegenheid te verdedigen als manier om onze diensten te verbeteren en de werkloosheid te bestrijden.

De lokale tewerkstelling in Brussel (gemeenten, OCMW en politiezones) bedraagt 30.000 voltijdse equivalenten (VTE). Met de 30-urige werkweek zou het mogelijk zijn om 8.000 banen te creëren door bijkomende aanwervingen, waaronder 300 lokale banen in Sint-Gillis. Contractuelen moeten worden benoemd en de nepstatuten (zoals ‘artikel 60’) moeten worden omgezet in voltijdse banen met een minimumloon van 14 euro per uur. In de gemeente Sint-Gillis zou dit neerkomen op 300 bijkomende goede jobs. Om sociale tekorten aan te pakken, zou een radicaal overheidsinvesteringsplan voor de bouw van 4 scholen, 30 crèches en 3000 sociale woningen eveneens 250 degelijke jobs creëren.

Er is een fundamenteel ander beleid nodig

Als de goede peilingen voor de PVDA realiteit worden in de gemeenteraadsverkiezingen van oktober, zal de kwestie van progressieve meerderheden op de agenda staan. Volgens ons moet een bestuursakkoord voor zo’n meerderheid een duidelijk programma hebben: onmiddellijke invoering van de 30-urenweek voor het gemeentepersoneel en dit zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen, benoeming van al het personeel en vervanging van onzekere contracten door een ambtenarenstatuut of minstens contracten van onbepaalde duur met een minimumloon van 14 euro per uur, een ingrijpend programma van publieke investeringen in sociale woningen, kinderopvang en scholen. Een dergelijk meerderheidsakkoord zou meteen botsen op de budgettaire beperkingen die de gevestigde partijen op regionaal en federaal vlak opleggen.

In de jaren tachtig verdedigde de gemeenteraad van Liverpool in Engeland een uitgebreid plan van overheidsinvesteringen en een kortere werkweek voor stadspersoneel om banen te scheppen. Maar om dit programma te realiseren, was het nodig om met een twintigtal linkse gemeenten een front tegen Margaret Thatcher op te zetten en een ernstige krachtsverhouding te ontwikkelen met alle werknemers.

Wij willen onze concrete voorstellen aanreiken en er mobilisaties rond opzetten. Tegelijk willen we ook mobiliseren om aan te geven dat de realisatie van een dergelijk programma enkel kan met socialistische maatregelen, zoals de niet-betaling van de staatsschuld, de collectivisatie van banken om spaargeld te investeren in sociale noden en niet om te speculeren, alsook het in democratische publieke eigendom nemen van de strategische sectoren van de economie.